Жақсы денсаулық және әл-ауқат

Салауатты өмір салтын қамтамасыз ету және барлығына кезкелген жаста сау болуына ықпал ету.

Деректер мен сандар Тапсырмалар Пайдалы сілтемелер 285 жобалар

Балалар денсаулығы

2012 жылы жалпы әлем бойынша бес жасқа дейінгі балалар арасындағы өлім-жітім коэффициенті 1990 жылға тиісті көрсеткіштің жартысына жуығын құрады. Күн сайын 1990 жылмен салыстырғанда 17000 балаға аз қайтыс болды.
2000 жылдан кейін қызылшаға қарсы вакцинация 15,6 миллионнан астам адамның өліміне жол бермеді.
Жалпы әлем бойынша, бес жасқа дейінгі балалар өлімінің бес жағдайының төртеуі Сахараның шығысындағы Африка мен Оңтүстік Азияға тиесілі.
Ең кедей отбасыларда туылған балалардың бес жасқа дейін өмір сүру ықтималдығы ең бай отбасылардағы балалардың ықтималдығынан екі есе жоғары.
Егер балалар ауылдық жерлерде туылса және аналары базалық білім алу мүмкіндігінен айырылса, бес жасқа дейінгі өлім қаупі артады.

Аналарды қорғау

2000 жылдан бастап аналар өлімі 37 пайызға төмендеді.
Шығыс Азияда, Солтүстік Африка және Оңтүстік Азияда ана өлімі үштен екіге азайды.
Дегенмен, дамушы елдерде ана өлімінің деңгейі дамыған елдерге қарағанда 14 есе жоғары.
Дамушыөңірлерде 1990 жылданбастап 2012 жылғадейінгікезеңдебосанғанғадейінгікүтімменқамтылғандардыңүлесі 65-тен 83 пайызғадейінөсті.
Дамушыөңірлердеәйелдердіңжартысына жуығына ғана ұсынылған көлемде көмек көрсетеді.
Көптегендамушыелдердежасөспірімдерарасындатуукөрсеткішітөмендеді, бірақосығанбайланысты прогресс баяулады.
Көптегенаймақтардаконтрацепциянықолдануөсті, бірақотбасынжоспарлаубойыншаәлі де қанағаттандырылмаған қажеттіліктер бар.

АИТВ / ЖИТС, безгек және басқа аурулар

2017 жылы әлемде АИТВ-мен өмір сүретін 36,9 миллион адам болды.
2017 жылдың аяғында бүкіл әлемде антиретровирустық терапияға қол жетімді адамдардың саны 21,7 миллионға жетті.
2017 жылы АИТВ-ны жұқтырудың жаңа жағдайларының саны 1,8 миллионға жетті.
2017 жылы ЖИТС-тен 940 мың адам қайтыс болды.
Жалпы, эпидемия басталғаннан бері 77,3 миллион адам АИТВ жұқтырды, ал 35,4 миллион адам ЖИТС-тен қайтыс болды.
Туберкулез АИТВ-мен өмір сүретін адамдар арасындағы өлімнің басты себебі болып табылады, одан жұқтырғандардың үштен бірі қайтыс болады.
Бүкіл әлемде жасөспірім қыздар мен жас әйелдер гендерлік теңсіздікке, шеттету, кемсіту және зорлық-зомбылыққа тап болады, бұл олардың АИТВ-ны жұқтыру қаупін арттырады.
АИТВ бүкіл әлемдегі репродуктивті жастағы әйелдердің өлімінің басты себебі болып табылады.
Қазіргі уақытта ЖИТС Африкадағы жасөспірімдер арасындағы өлімнің басты себебі (10-19 жас) және бүкіл әлемдегі жасөспірімдер арасындағы өлімнің екінші жиі кездесетін себебі болып табылады.
2000-2015 жылдары, негізінен Сахараның шығысындағы Африкада тұратын бес жасқа дейінгі балалар арасында, 6,2 миллионнан астам безгек салдарынан болатын өлімнің алды алынды. Әлемде безгек ауруы 37 пайызға төмендеп, өлім-жітім 58 пайызға төмендеді.

2030 жылға қарай ана өлімінің жаһандық коэффициентін 100 000 тірі туғандарға шаққанда 70-тен кем жағдайға дейін төмендету.
2030 жылға қарай жаңа туған нәрестелер мен 5 жасқа дейінгі балалардың алдын алуға болатын өлім-жітімін тоқтату керек, бұл ретте барлық елдер неонаталдық өлім-жітімді 1000 тірі туғандарға шаққанда 12-ден аспайтын, ал 5 жасқа дейінгі өлім-жітімді 1000 тірі туғандарға шаққанда 25-тен аспайтын жағдайға дейін азайтуға ұмтылуы тиіс.
2030 жылға қарай тиісті көңіл бөлінбейтін ЖИТС, туберкулез, безгек және тропикалық аурулардың індеттерін тоқтатып, гепатитке, су арқылы берілетін ауруларға және басқа да жұқпалы ауруларға қарсы күресті қамтамасыз ету.
2030 жылға қарай психикалық денсаулық пен саулықты сақтау арқылы инфекциялық емес аурулардан болатын мезгілсіз өлімді үштен бірге азайту.
Психоактивті заттарға тәуелділіктің, оның ішінде есірткі мен алкогольді теріс пайдаланудың алдын алу мен емдеуді жақсарту.
2020 жылға қарай бүкіл әлемде жол-көлік оқиғаларынан болатын өлім мен жарақат санын екі есе азайту.
2030 жылға қарай отбасын жоспарлау, ақпараттандыру және ағарту жөніндегі қызметтерді қоса алғанда, сексуалдық және репродуктивті денсаулықты сақтау жөніндегі қызметтерге және ұлттық стратегиялар мен бағдарламаларда репродуктивті денсаулықты сақтау мәселелерін есепке алуға жалпыға бірдей қол жетімділікті қамтамасыз ету.
Денсаулық сақтау қызметтерімен жаппай қамтуды, оның ішінде қаржылық тәуекелдерден қорғауды, сапалы негізгі медициналық-санитариялық қызметтерге қол жетімділікті және барлығына қауіпсіз, тиімді, сапалы және арзан негізгі дәрілер мен вакциналарға қол жетімділікті қамтамасыз ету.
2030 жылға қарай қауіпті химиялық заттар мен ауаның, судың және топырақтың ластануы мен улануының салдарынан өлім мен аурудың саны едәуір азайту.
Қажет болған жағдайда Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының темекіге қарсы күрес жөніндегі негіздемелік конвенциясын барлық елдерде жүзеге асыруды жандандыру.
Дамушы елдерге бірінші кезекте әсер ететін инфекциялық және инфекциялық емес ауруларды емдеуге арналған вакциналар мен дәрілік препараттарды зерттеуге және әзірлеуге жәрдем көрсету,
«ТРИПС және қоғамдық денсаулық сақтау жөніндегі келісім» Доха декларациясына сәйкес дамушы елдердегі халықтың денсаулығын қорғау мақсаттары үшін икемділік көріністеріне қатысты Зияткерлік меншік құқықтарының сауда аспектілері жөніндегі келісімнің ережелерін толық көлемде пайдалану құқығы расталатын қымбат емес негізгі дәрілер мен вакциналардың қолжетімділігін қамтамасыз ету, атап айтқанда, барлығына дәрі-дәрмектерге қолжетімділікті қамтамасыз ету.
Денсаулық сақтауды қаржыландыруды және дамушы елдерде, әсіресе, даму жағынан неғұрлым төмен елдерде және шағын аралдық дамушы мемлекеттерде медициналық кадрларды іріктеуді, дамытуды, кәсіптік даярлауды және кадрларды ұстап қалуды айтарлықтай ұлғайту.
Барлық елдердің, әсіресе дамушы елдердің денсаулық үшін ұлттық және жаһандық тәуекелдерді ерте ескерту, тәуекелдерді азайту және реттеу саласындағы әлеуетін арттыру.