Соңғы жылдары кәсіпқойлар өз қызметтерін ақысыз ұсынатын Pro bono волонтерлік тұжырымдамасы танымал бола бастады. Бұл тәсіл нақты әлеуметтік мәселелерді шешуге көмектесіп қана қоймайды, сонымен қатар волонтерлердің өздеріне де кәсіби өсуіге жағдай жасайды. Бұл сұхбатта біз отандасымыздың сәттілік хикаясы арқылы ProBono волонтерлігінің тиімділігін және оның басқаларға тигізетін оң әсерінің мысалын қарастырамыз.
Смагулов Асылан Амангельдыевич, "Саясаттану" бағыты бойынша магистрант және Қарағанды қаласының "Жастар дауысы" қоғамдық қорының басшысы.
"Сонау 2019 жылы маған "VolteQ" волонтерлер ұйымы келіп, ұйымға жаңа қабылданған жастарға тренинг өткізуді сұрады, онда Нұрдана (бұл қыздың емделуіне қаражат жиналған) шақырылды. Тренингте біз Soft Skills-тің волонтерлік қызметтегі маңыздылығы туралы айттық. Біраз уақыттан кейін тренингке қатысушылардың көпшілігі өз жобаларын ашып, волонтерлік ұйымдарды басқара бастады. Мысалы, Абдрешева Тілеужан содан кейін өзін волонтер ретінде сынап көруге келген еді, ал 2022 жылы "VolteQ" басшысы болды. Мен бұл тренингті басқа волонтерлік жұмыстың ішінен ерекше есімде сақтадым, өйткені бұл көптеген қызықты адамдармен жақсы достықтың бастауы болды".
Асылан 2016 жылдан бастап жастар мәслихатының құрамына сайланғаннан кейін қаланың белсенді қоғамдық өміріне тартылды. Сонымен қатар, көшбасшылық мектебінде оқығаннан кейін ол білім беру саласында волонтерлікпен айналыса бастады.
"Жолымның басында мені қаланың түрлі мектептерінде тәрбие іс-шараларын өткізуге, мотивациялық кездесулер ұйымдастыруға, сондай-ақ азық-түлік себеттерін таратуға, ардагерлер мен зейнеткерлерге шаруашылық күтімі бойынша қолдау көрсетуге, форумдарда, фестивальдарда қатысушыларды тіркеуге тартты.
2022 жылға дейін жергілікті волонтерлер ұйымдары мен жастар ресурстық орталықтары арасында мені тұрақты негізде спикер ретінде тартты. Мен жас волонтерлер мен белсенділер алдында сөйлеген сөздерім үшін ешқашан ақы алған емеспін. 2022 жылдан кейін мен неғұрлым таңдаулы болдым және есеп беруге емес, нәтижеге бағытталған азаматтық сектор ұйымдарына ғана көмек көрсете бастадым".
2020 жылы Асылан "Жылдың жас көшбасшысы" номинациясы бойынша "Nur Qadam" жастар сыйлығымен марапатталды, ал 2023 жылы ол бірден екі сыйлықты - Қазақстанның жастар ақпараттық қызметінің ұсынысы бойынша "Жыл адамы" және "әлеуметтік желілердегі блогтың үздік авторы" номинациясы бойынша "Newsky Award" иегері болды.
"Егер қоғам үшін нақты өзгерістер туралы айтатын болсақ, онда Қарағанды облысындағы Бала құқықтары жөніндегі уәкілмен бірлесіп, қаламыздағы барлық кәмелетке толмағандар үшін қоғамдық көлікте тегін жол жүруге қол жеткіздік. Бұл жоба 100 000-нан астам жас қарағандылықтарды қамтыды".
Өз ісінің маманы болу, волонтер болу және азаматтық қоғамның белсенді көшбасшысы болу – мүмкін емес сияқты көрінеді. Алайда, Асылан тәжірибесі көрсеткендей, басқалардың қолдауымен және шын ниетпен қаласаңыз, бәрі мүмкін.
"Кез-келген жұмыстағы басты қиындық – эмоционалды күйіп қалу. Күніне үш іс-шараның қарқынды кестесімен ынта мен істің мағынасын жоғалту өте оңай. Белсенді/волонтер үшін басты ереже-кез-келген іс-шарадан, жұмыспен қамтудан, істер мен кездесулерден аптасына екі рет демалу. Жемісті жұмыс үшін сізге дәл сондай жемісті демалыс қажет.
Менің жақындарым адамдарға көмектесуге деген ұмтылысыма әрқашан мақтанышпен жауап берді. Менің жүздеген мотивациялық кездесулерім мен тренингтерімнің арқасында мен біраз уақыттан кейін көшеде менімен танысып, амандасатын, алған білімім үшін алғыс айтатын көптеген жастармен таныстым".
Асылан коммерциялық емес сектормен жұмыс барысында өз бақылауларымен бөлісті.
"Үкіметтік емес ұйымдар мемлекеттік әлеуметтік тапсырысты бизнес ретінде қарауды тоқтатуы керек және ақша табудың орнына жастарға көмектесу керек. Сонымен қатар, азаматтық сектор субъектілері әлеуметтік желілерде өздерінің цифрлық келбеттеріне назар аударуы керек".
Өзінің болашақ жоспарлары туралы және өзінің іс-әрекетіне деген көзқарасы туралы:
"Мен кездесулерім мен тренингтерім мен мақтанышпен серіктес деп атайтын ұйымдарға көбірек қуаныш, білім және пайда әкелу үшін көпшілік алдында сөйлеу және жастар көшбасшылығы саласындағы өз құзыреттерімді одан әрі арттыруды жоспарлап отырмын".
Коммерциялық емес ұйымдар мен әр түрлі саладағы кәсіпқойлар бір-бірімен ынтымақтастықта және жұмыс істеуде өзара пайдалы. Көріп отырғанымыздай, бұл әлеуметтік пайдалы өзгерістерге ғана емес, сонымен қатар өз саласындағы коммерциялық емес ұйымдар мен про-боно волонтерлерінің өсуіне ықпал етеді.
Авторы: Александра Крашинина
The center can advise you on all questions of interest regarding the activities of the Front Office, the Year of the Volunteer, nationwide projects or any other issue related to volunteering. Available: phone call, WhatsApp, Telegram
оказание волонтерской помощи в подготовке к ЕНТ, обучению английскому языку, компьютерной и правовой грамотности страшеклассников средних школ в сельской местности
участие в проекте более 1000 волонтеров из числа преподавателей, студентов и др. Охват обучением не менее 1000 учащихся средних школ сельской местности в каждом регионе
Акмолинская, Алматинская, Актюбинская, Атырауская, Восточно-Казахстанская, Жамбылская, Западно-Казахстанская, Карагандинская, Кызылординская, Костанайская, Мангистауская, Павлодарская, Северо-Казахстанская, Туркестанская области
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
привлечение волонтеров в сферу охраны здоровья, оказанию помощи в уходе за больными, в том числе в хосписах, онкологических диспансерах и др.
открытие 3 центров поддержки волонтеров в сфере охраны здоровья в городах Алматы, Кызылорда, и Петропавловск. Участие в проекте не менее 1000 волонтеров. Выделение не менее 68 грантов для реализации волонтерских идей в сфере здравоохранения
г. Алматы, Кызылординская и Северо-Казахстанская области
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
внедрение практики наставничества волонтерами в отношении детей, находящихся в детских домах, и молодежи, детей, оказавшихся в трудной жизненной ситуации в центрах социального обслуживания системы социальной защиты населения.
создание 3 центров поддержки волонтеров в сфере наставничества в городах Нур-Султан, Шымкент, Атырау. Внедрение практики наставничества, подготовка не менее 50 персональных наставников из числа авторитетных и уважаемых граждан (волонтеров). Привлечение 1000 обученных граждан и волонтеров. Выделение и реализация не менее 68 малых грантов
города Нур-Султан, Шымкент и Атырауская область.
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
защита окружающей среды, очистке рек и лесов, посадке деревьев, обучению сортировке мусора.
создание 3 центров поддержки волонтеров в сфере защиты окружающей среды, очистке рек и лесов, посадке деревьев, обучению сортировке мусора в городах.Талдыкурган, Уральск, Костанай. Вовлечение граждан в волонтерскую деятельность в сфере защиты окружающей среды и экологической безопасности, очистке рек и лесов, посадке деревьев, обучению сортировке мусора. 1000 привлеченных волонтеров. Выделение не менее 68 малых грантов.
Алматинская, Западно-Казахстанская, Костанайская области.
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
привлечение волонтеров по сохранению объектов историко-культурного наследия.
создание 3 центров поддержки волонтеров для привлечения волонтеров к проектам по сохранению объектов историко-культурного наследия в городах Тараз, Караганда, Туркестан. Расширение участия граждан в реализации проектов по сохранению и развитию культурно-исторического наследия, восстановления и сохранения памятников истории, культуры и мемориальных комплексов. Привлечение 1000 граждан и волонтеров к реализации проекта. Выделение не менее 68 малых грантов.
Жамбылская, Карагандинская, Туркестанская области.
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
привлечение волонтеров в дома престарелых, центры социального обслуживания системы социальной защиты населения.
создание 3 центров поддержки волонтеров в городах Алматы, Актау, Павлодар. 1000 волонтеров окажут помощь организациям социального обслуживания системы социальной защиты населения. Выделение не менее 68 грантов для реализации волонтерских идей в социальной сфере. Выпуск сборника лучших практик волонтерской деятельности в сфере социальной защиты населения.
г. Алматы, Мангистауская и Павлодарская области.
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
привлечение волонтеров к проектам по поиску пропавших людей, снижению рисков бедствий и ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера, в том числе по поиску документов, повествующих о подвигах наших соотечественников в Великой Отечественной войне.
создание 3 центров поддержки волонтеров в сферах ЧС, работы по поиску пропавших людей, в городах Кокшетау, Актобе, Усть-Каменогорск. Расширение участия граждан и волонтерских организаций в поисковых мероприятиях, в том числе документов, повествующих о подвигах наших соотечественников в Великой Отечественной войне, защите населения от чрезвычайных ситуаций. Привлечение 1000 привлеченных волонтеров к реализации проекта. Выделение не менее 68 малых грантов.
Акмолинская, Актюбинская, Восточно-Казахстанской области.
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
