Мектеп
оқушысы бола тұра, сіз өзіңізді волонтерлік қызмет арқылы әртүрлі салада көре
аласыз. Болашақ мамандығыңызды да сынай аласыз. Сонымен қатар, қатысатын
жобаңыз білім саласында болса, өзіңіз де жаңа білімдерді игере аласыз.
Мұндай
волонтерлік тәжірибенің жарқын мысалы, бүгінгі кейіпкеріміз, Астана қаласының
тұрғыны, 11 сынып оқушысы Дюсенбек Ғайни Бақытжанқызы. Ғайни
киберқауіпсіздік және медиасауаттылық, төтенше жағдайды алдын алу, климаттың
өзгеруі туралы және жастар арасында эмоционалдық денсаулықтың маңыздылыңын
насихаттау туралы қосымша білімдерді алып, еліміздің әртүрлі аймағында тұратын
оқушыларды оқыту бойынша жобаларға қатысып үлгерді.
«Мен волонтерлікпен 2022 жылдың
тамыз айында айналыса бастадым. Ол кезде @unicefkazakhstan атты инстаграм
парақшасында UNICEF Summer Camp деген посттарын көрдім. Көп ойланбай, қатысу
үшін қажет дүниенің барлығын тапсырып, қатысушыға айналдым. Лагерьде біз не бəрі
төрт аптаның ішінде ЮНИСЕФ Қазақстанның Титок парақшасына 1500-ге жуық
аудитория жинадық. Бұл парақшаның басты мақсаты қиын контентті тақырыптарды
(киберқауіпсіздік, стресс, кибербуллинг, эмоционалды интеллект) балалар мен
ересектерге қысқа да нұсқа видеолар арқылы жеткізу болатын. Мен өзімді сол
кезеңде адамдар, əсіресе балалар үшін керемет іс жасап отырғанымды сезіндім.
Себебі Тикток секілді платформаларда көптеген бүлдіршіндер сан алуан қажет емес
контентті кездестіреді, ал UNICEF Summer Camp арқылы біз сол бүлдіршіндер үшін
қажет ақпаратпен бөлісіп отырдық».
Білім
ал және біліміңмен бөліс деген қысқа да нұсқа маңызды сөз тіркесін Ғайни
көптеген жобаларда қолданды. Өзінің тәжірибесі туралы:
«Медиа-волонтерлікпен қоса, мен ЮНИСЕФ Қазақстан және
Ұлттық волонтерлік желісінің QauipsizInternet пен BeSafe жобаларының
онлайн-волонтері болдым. QauipsizInternet жобасында мен мұғалім рөлін
атқарғандай болдым. Себебі біз мектептегі оқушыларға цифрлық сауаттылық пен
киберқауіпсіздік туралы түсіндіруші сабақтар бердік. Ал BeSafe жобасында мен
волонтерлік топқа ментор болдым, яғни онлайн нысанда оларға төтенше жағдайларда
әрекет ету мен климаттың өзгеруі туралы оқушыларға қалай сабақ беру керек
екенін көрсетіп, мектеп əкімшілігімен сөйлесіп, оларға əрі қарай волонтерлік
ісін жалғастыруға шабыт беруге тырыстым».
Волонтерлік
кезінде Ғайни өзің әртүрлі рөлдерде және тақырыптарда сынап көрді. Бұл уақыт
ішінде көптеген кәсіби және өмірлік тәжірибе алды.
«UNICEF Summer Camp-тің бір күнінде бізге психолог
келіп, тренинг өткізген болатын. Сол кезде біз “Сен туралы ешкім білмейтін зат”
атты ойын ойнадық. Басында біз қалжыңдап түрлі күлкінішті заттармен бөлістік,
бірақ əр бір айналыммен тақырыптар тереңдей түсті. Ойынның соңында əр
біреумізде жүрегіміздегі бір ауырлықты шығарып, жылап алдық. Бұл сəт менің
волонтерлік тəжірибемде ең ұмытылмас жəне де жүрекке жылы деп санаймын».
Ғайни
онлайн да, дәстүрлі де волонтерлік қызметті атқарды. Өзі үшін онлайн нысандағы
волонтерлік жұмыс қиынырақ болды.
«Онлайн-волонтерлік жалпы волонтерліктің ең қиын түрі
деп танимын. Себебі сен адамдармен бетпе бет сөйлеспейсін, олардың жүз пайызы
камера қоспайды немесе өзіңде түрлі техникалық ақаулар болып мүлдем шатасып
кетесін. Менде сондай бір сəт болған. Бесінші сынып оқушыларына интернеттегі
қауіпсіздік туралы сабақ бергенде, олардың барлығын бір ноутбуктан немесе
телефоннан көрген болатынмын. Олардың сұрақтарын дұрыс естімей, кішкене
қобалжыдым жəне де олар бала болғаннан кейін бір орында отыра алмайды ғой. Кей
кезде шулап, олардың назарын жоғалтып алатынмын. Алайда, мұғалімнің көмегімен
балаларды тынышталдырып, қойғысы келген сұрақтарын жақындап айтып солай мəселе
шешілген болатын».
Мектеп
оқушысы болғандықтан мектеп сабақтары бар, үйдегі міндеттері бар және қосымша
мектептен тыс оқып жүрген курстарын Ғайни тиімді үйлестіріп үйренді.
«Мектептен тыс уақытта волонтерлікке бір-екі сағат
бөлу мен үшін қиындық туғыздырмады. Əрине, бір жерде адамдар жетпей жатса,
мектептегі соңғы сабақтардан сұрануға тырысатынмын. Басында ата-анам менің не
істеп жүргенімді түсінбейтін, бұл волонтерліктің жалпы не үшін керек екенін, не
үшін мен оған қатысып жатқанымды білмеген. Бірақ волонтерлік барысында не
болғанын, қандай адамдарды кездестіріп, не туралы пайымдайтынымды көріп жақсы
қарай бастады. Себебі әрбір волонтерлік тәжірибеден кейін өзімнің керемет позитивті
эмоцияларыммен бөлісемін».
Волонтерліктен
алған тәжірибесі туралы:
«Керемет адамдарды сыйлады! Волонтер болуымның басты
себептері ол адамдармен жұмыс жасау. Мен коммуникацияны қатты жақсы көретін
адаммын, сондай-ақ адамдарды қатты жақсы көремін. Волонтерлердің өзіндік бір ерекше
вайбы бар. Одан бөлек волонтерлік маған шыққан мәселені жайына қалдырмай оны
шешуге, түрлі адамдармен қалай қарым-қатынас құруды, жəне де сөйлеу дикциямды
жақсартты. Әртүрлі волонтерлік тәжірибемнің арқасында, өзімнің болашақта кім
болатынымды шештім.
Волонтер болу немесе болмау деген таңдау тұрса,
волонтер болуды таңдаңыздар. Бұл сіздерге керемет эмоциялар мен тәжірибе беретін
– мүмкіндік. Волонтерлік барысында түрлі сынақтар кездесіп, сіздер
мойындарыңызға жауапкершілік алатын кездер де болады. Бұл кезде қорқынышқа
немесе паникаға берілу қажет емес. Жаныңыздағы адамдардан көмек сұрап, əрі
қарай жалғастыра беріңіздер. Себебі волонтерлік адамдарға көмек ғана емес,
нетворкинг пен өзіңе де тиетін пайдасы туралы».
Авторы: Александра Крашинина
Орталық Фронт-офис қызметіне қатысты, Волонтер жылы туралы, жалпыұлттық жобалар туралы немесе волонтерлікке байланысты кез келген басқа мәселелер туралы сізді қызықтыратын барлық сұрақтар бойынша консультация бере алады. Қоңырау шалу, WhatsApp, Telegram мессенджерлерінде қолжетімді
оказание волонтерской помощи в подготовке к ЕНТ, обучению английскому языку, компьютерной и правовой грамотности страшеклассников средних школ в сельской местности
участие в проекте более 1000 волонтеров из числа преподавателей, студентов и др. Охват обучением не менее 1000 учащихся средних школ сельской местности в каждом регионе
Акмолинская, Алматинская, Актюбинская, Атырауская, Восточно-Казахстанская, Жамбылская, Западно-Казахстанская, Карагандинская, Кызылординская, Костанайская, Мангистауская, Павлодарская, Северо-Казахстанская, Туркестанская области
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
привлечение волонтеров в сферу охраны здоровья, оказанию помощи в уходе за больными, в том числе в хосписах, онкологических диспансерах и др.
открытие 3 центров поддержки волонтеров в сфере охраны здоровья в городах Алматы, Кызылорда, и Петропавловск. Участие в проекте не менее 1000 волонтеров. Выделение не менее 68 грантов для реализации волонтерских идей в сфере здравоохранения
г. Алматы, Кызылординская и Северо-Казахстанская области
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
внедрение практики наставничества волонтерами в отношении детей, находящихся в детских домах, и молодежи, детей, оказавшихся в трудной жизненной ситуации в центрах социального обслуживания системы социальной защиты населения.
создание 3 центров поддержки волонтеров в сфере наставничества в городах Нур-Султан, Шымкент, Атырау. Внедрение практики наставничества, подготовка не менее 50 персональных наставников из числа авторитетных и уважаемых граждан (волонтеров). Привлечение 1000 обученных граждан и волонтеров. Выделение и реализация не менее 68 малых грантов
города Нур-Султан, Шымкент и Атырауская область.
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
защита окружающей среды, очистке рек и лесов, посадке деревьев, обучению сортировке мусора.
создание 3 центров поддержки волонтеров в сфере защиты окружающей среды, очистке рек и лесов, посадке деревьев, обучению сортировке мусора в городах.Талдыкурган, Уральск, Костанай. Вовлечение граждан в волонтерскую деятельность в сфере защиты окружающей среды и экологической безопасности, очистке рек и лесов, посадке деревьев, обучению сортировке мусора. 1000 привлеченных волонтеров. Выделение не менее 68 малых грантов.
Алматинская, Западно-Казахстанская, Костанайская области.
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
привлечение волонтеров по сохранению объектов историко-культурного наследия.
создание 3 центров поддержки волонтеров для привлечения волонтеров к проектам по сохранению объектов историко-культурного наследия в городах Тараз, Караганда, Туркестан. Расширение участия граждан в реализации проектов по сохранению и развитию культурно-исторического наследия, восстановления и сохранения памятников истории, культуры и мемориальных комплексов. Привлечение 1000 граждан и волонтеров к реализации проекта. Выделение не менее 68 малых грантов.
Жамбылская, Карагандинская, Туркестанская области.
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
привлечение волонтеров в дома престарелых, центры социального обслуживания системы социальной защиты населения.
создание 3 центров поддержки волонтеров в городах Алматы, Актау, Павлодар. 1000 волонтеров окажут помощь организациям социального обслуживания системы социальной защиты населения. Выделение не менее 68 грантов для реализации волонтерских идей в социальной сфере. Выпуск сборника лучших практик волонтерской деятельности в сфере социальной защиты населения.
г. Алматы, Мангистауская и Павлодарская области.
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
привлечение волонтеров к проектам по поиску пропавших людей, снижению рисков бедствий и ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера, в том числе по поиску документов, повествующих о подвигах наших соотечественников в Великой Отечественной войне.
создание 3 центров поддержки волонтеров в сферах ЧС, работы по поиску пропавших людей, в городах Кокшетау, Актобе, Усть-Каменогорск. Расширение участия граждан и волонтерских организаций в поисковых мероприятиях, в том числе документов, повествующих о подвигах наших соотечественников в Великой Отечественной войне, защите населения от чрезвычайных ситуаций. Привлечение 1000 привлеченных волонтеров к реализации проекта. Выделение не менее 68 малых грантов.
Акмолинская, Актюбинская, Восточно-Казахстанской области.
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
