Қазіргі әлемде волонтерлер қоғамдық қызметтің әртүрлі салаларында, әсіресе денсаулық сақтау бағытында баға жетпес рөл атқарады. Олардың қосқан үлесі денсаулық сақтау мекемелеріне жүктемені едәуір жеңілдетіп қана қоймайды, сонымен қатар пациенттердің өмір сапасына және жалпы халықтың денсаулығына тікелей әсер етеді.
Бүгін біз сіздермен осы саладағы волонтерлік тәжірибемен бөліскіміз келеді және волонтерлер қандай бағыттарда көмектесе алатынын айтқымыз келеді.
Біздің сұхбаттың кейіпкері Базарханұлы Расул.
«Мен құшағында қалың қазақ ұйысқан, алты алаштың анасы атанған Сыр елі, жыр елі Қызылорда облысының тумасымын. Мектеп кезінен бастап жақсылықты жаным құмартып, волонтер болуға шешім қабылдадым. Қазіргі уақытта «Birgemiz: Saulyq» жалпыұлттық жобасының Қызылорда облысы бойынша үйлестірушімін. Мен өзімді волонтер, қоғам белсендісі, бейресми білім беру тренер-менторы және үздік лидер ретінде таныстырғым келеді. Себебі: «Көшбасшылық» қабілеті кез-келген адамды алға қарай жетелері рас. Осы үшін де мен өз қатарымнан бірер саты биікке ұмтыламын. Әрине адами болмысты сақтау қашанда маңызды!»
Расул өзінің таңдаған волонтерлік бағыты туралы:
«Медицина саласына қызығушылығым аясында «Birgemiz» жалпыұлттық жобасы бойынша 8 бағытының бірі «Саулық» бағытын таңдадым. Неліктен «Birgemiz: Saulyq» жалпыұлттық жобасын таңдадым?
Қазақта «Жақсылық қылсаң да өзіңе, жамандық қылсаң да өзіңе» деген жақсы бір сөз бар. Міне, осы бір ойланарлық сөзді әкем ылғи айтып отырады. Яғни, әрбір адам ең бірінші жамандық жасауға емес, жақсылық жасауға бейім болуы керек. Ал мен жақсылық жасауды тұтас ұлт денсаулығына жауапты медицина саласынан бастадым. Қазіргі уақытта медицина саласында оқитын студенттердің саны өте көп. Сол студенттердің басын бір арнаға тоғыстырып, медик волонтерлердің ортасын құру, құрып қана қоймай халыққа медицина саласы бойынша әртүрлі кеңестер беріп, осы салада жан-жақты қолдау білдіру алдыға қойған мақсатымыз. Мақсаты айқын адам ғана жетістікке жететінін ұмытпайық!»
Көріп отырғанымыздай, волонтерлер денсаулық сақтау саласында әртүрлі рөл атқарады: медициналық персоналды қолдау, пациенттер мен олардың отбасыларына көмек көрсету, білім беру және алдын алу, дағдарыс пен апаттардағы жұмыс, медициналық көмектің тиімділігі мен қолжетімділігін арттыру.
«Әдетте, біз медик волонтерлермен бірге жан-жақты даму мақсатында әртүрлі орындарға танымдық экскурсия жасаймыз. Экскурсия барысында студенттер өздеріне керекті ақпараттарын алады. Экскурсия жасау мен үшін қызыққа толы. Әр экскурсиядан кейін «білгенім бір тоғыз, білмегенім тоқсан тоғыз» екеніне көзім жетеді. Ұмытылмас сәттер деп әрбір шарадан кейінгі бас қосуды айтар едім. Қандай бас қосу деп ойлаған боларсыз? Біз әдетте әрбір шара өткеннен кейін қорытындылау мақсатында еркін форматта жиналыс өткіземіз. Жиналыс барысында бір-бірімізге тәттілер ұсынып, шарадан алған әсеріміз бен түйгенімізді ортаға салып талқылаймыз, тәжірибе алмасамыз. Командамен ұзақ өткізгендіктен болар ұмытылмас сәттер өте көп».
Расулың денсаулық сақтау бағытындағы жұмысының көп бөлігі ағартушылық, насихаттау және білім беру белсенділіктерін қамтиды.
«Біздің өткізген көптеген іс-шараларымыз қазыналы қарттармен болды. Біз қарттар үйіне немесе жалғыз басты қарттарға шара өткізген кезде қатты бауыр баспауға тырысамыз. Себебі: ол кісілердің ешкімі жоқ. Біз ол кісілердің жанында күнделікті болмаймыз, бірнеше сағаттар ғана боламыз. Қатты бауыр басып қалсақ ол кісілер бізді іздеп сағынады, жылулық іздейді. Тіпті кейде ұйымдастырушылар арқылы байланыс номерімізді сұрап алып, бізге хабарласып шақырып жатады. Шақырған кезінде барынша барып, хал-жағдайын біліп, көңілін аулаймыз. Тіршілік болғаннан кейін кейде бара алмай да қаламыз. Ол кісілердің тағдыры студенттерге қатты ауыр тиеді. Кейбір студенттер бар жүректеріне қатты қабылдап қалатын. Біз оларға мән-жәйді түсіндіріп, тағдыр екендігін, жүрекке қатты қабылдауға болмайтындығын түсіндіріп жатамыз. Міне, осындай бір қиын кезеңдерде болады. Қиын тағдырдың тәлкегіне түскен әрбір адамға көмек көрсетуге біз әрқашан дайын болуымыз керек. Себебі біз ертең кім боларымызды білмейміз. Әрбір күніміз жақсылықпен басталсын!»
Расул өзінің қоғамға пайдалы қызметінен алған сабақтары мен тәжірибесі туралы да бөлісті.
«Бұл саладағы тәжірибемнен мен үлкен өмірлік сабақтар алдым деуге болады. Оның бірі жоғарыда айтып өткен жалғыз басты қарттар, қарттар үйі… Адамдар белгілі бір себептермен өз ата-анасын тастап кетеді. Бірақ, қандай себеп болса да ата-анамызды тастауға құқымыз жоқ. Біз ол кісілерге мәңгілік қарыздармыз. Одан бөлек әртүрлі заңгерлік, құқықтық, психологиялық кеңес беру кезінде адамдардың білімінің төмендігін аңғарып жатамыз. Және сол үшін еш қысылмайтындығын көреміз. Әрбір адам сауатты, білімді болуға ұмтылу керек. Білгенін үйретіп, білмегеніңді үйренуге тырысу қажет.
Менің волонтерлік жұмысым медицинаны және де адамдардың медицина саласына деген ойын түсінуіме әсер ете алды. Қазіргі уақытта адамдар «Ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол ізде» дегенді ұстанбайды. Демек, ауырып бар күш-жігері таусылғанша дәрігерге қаралмайды, кеңес алмайды. Осының әсерінен ауруы асқынып жатады. Кейін келіп еліміздегі медицина саласының төмендігін айтып, наразылық білдіреді. Әрбір адам денсаулығының жақсы болғанын қаласа дұрыс тамақтану, салауатты өмір салтын ұстану, денсаулықты күту деген секілді басты қағидаларды ұстану қажет».
Болашақта Расул өзінің кәсіби қызметін жастар саясатымен байланыстырғысы келеді.
«Мен білім мен еңбекті, өнер мен мәдениетті, волонтерлік қызмет пен қоғамдық белсенділікті өз бойымда ұштастырып келемін. Кемел ойы мен үлкен күш жігерінің арқасында тәуелсіздікке қол жеткізген ата-бабаларымыздың саралап салған сара жолымен, дара жолымен жүріп, еліміздің дамуына үлес қоса білсек, еліміз одан әрі шарықтап, дамудың даңғыл жолына жететініне кәміл сенемін. «Қырандай күшті қанатты, Мен жастарға сенемін!», - деп Мағжан Жұмабаев атамыз айтқандай, Мағжан сенген жастардың қатарынан болайық!»
Денсаулық сақтау саласындағы волонтерлердің рөлі баға жетпес. Олардың құндылы әсіресе пандемия уақытында ерекше көрінді. Олардың шын жүректен игі жұмысы мен адалдығы қоғамдық денсаулықты нығайтуға, көптеген адамдардың өмір сүру сапасын жақсартуға және гуманитарлық қоғам құруға ықпал етеді. Волонтерлерді ынталандыру және қолдау арқылы біз барлығына сау және гүлденген болашақ құруға алғашқы қадам жасаймыз.
Авторы: Александра Крашинина
The center can advise you on all questions of interest regarding the activities of the Front Office, the Year of the Volunteer, nationwide projects or any other issue related to volunteering. Available: phone call, WhatsApp, Telegram
оказание волонтерской помощи в подготовке к ЕНТ, обучению английскому языку, компьютерной и правовой грамотности страшеклассников средних школ в сельской местности
участие в проекте более 1000 волонтеров из числа преподавателей, студентов и др. Охват обучением не менее 1000 учащихся средних школ сельской местности в каждом регионе
Акмолинская, Алматинская, Актюбинская, Атырауская, Восточно-Казахстанская, Жамбылская, Западно-Казахстанская, Карагандинская, Кызылординская, Костанайская, Мангистауская, Павлодарская, Северо-Казахстанская, Туркестанская области
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
привлечение волонтеров в сферу охраны здоровья, оказанию помощи в уходе за больными, в том числе в хосписах, онкологических диспансерах и др.
открытие 3 центров поддержки волонтеров в сфере охраны здоровья в городах Алматы, Кызылорда, и Петропавловск. Участие в проекте не менее 1000 волонтеров. Выделение не менее 68 грантов для реализации волонтерских идей в сфере здравоохранения
г. Алматы, Кызылординская и Северо-Казахстанская области
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
внедрение практики наставничества волонтерами в отношении детей, находящихся в детских домах, и молодежи, детей, оказавшихся в трудной жизненной ситуации в центрах социального обслуживания системы социальной защиты населения.
создание 3 центров поддержки волонтеров в сфере наставничества в городах Нур-Султан, Шымкент, Атырау. Внедрение практики наставничества, подготовка не менее 50 персональных наставников из числа авторитетных и уважаемых граждан (волонтеров). Привлечение 1000 обученных граждан и волонтеров. Выделение и реализация не менее 68 малых грантов
города Нур-Султан, Шымкент и Атырауская область.
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
защита окружающей среды, очистке рек и лесов, посадке деревьев, обучению сортировке мусора.
создание 3 центров поддержки волонтеров в сфере защиты окружающей среды, очистке рек и лесов, посадке деревьев, обучению сортировке мусора в городах.Талдыкурган, Уральск, Костанай. Вовлечение граждан в волонтерскую деятельность в сфере защиты окружающей среды и экологической безопасности, очистке рек и лесов, посадке деревьев, обучению сортировке мусора. 1000 привлеченных волонтеров. Выделение не менее 68 малых грантов.
Алматинская, Западно-Казахстанская, Костанайская области.
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
привлечение волонтеров по сохранению объектов историко-культурного наследия.
создание 3 центров поддержки волонтеров для привлечения волонтеров к проектам по сохранению объектов историко-культурного наследия в городах Тараз, Караганда, Туркестан. Расширение участия граждан в реализации проектов по сохранению и развитию культурно-исторического наследия, восстановления и сохранения памятников истории, культуры и мемориальных комплексов. Привлечение 1000 граждан и волонтеров к реализации проекта. Выделение не менее 68 малых грантов.
Жамбылская, Карагандинская, Туркестанская области.
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
привлечение волонтеров в дома престарелых, центры социального обслуживания системы социальной защиты населения.
создание 3 центров поддержки волонтеров в городах Алматы, Актау, Павлодар. 1000 волонтеров окажут помощь организациям социального обслуживания системы социальной защиты населения. Выделение не менее 68 грантов для реализации волонтерских идей в социальной сфере. Выпуск сборника лучших практик волонтерской деятельности в сфере социальной защиты населения.
г. Алматы, Мангистауская и Павлодарская области.
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
привлечение волонтеров к проектам по поиску пропавших людей, снижению рисков бедствий и ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера, в том числе по поиску документов, повествующих о подвигах наших соотечественников в Великой Отечественной войне.
создание 3 центров поддержки волонтеров в сферах ЧС, работы по поиску пропавших людей, в городах Кокшетау, Актобе, Усть-Каменогорск. Расширение участия граждан и волонтерских организаций в поисковых мероприятиях, в том числе документов, повествующих о подвигах наших соотечественников в Великой Отечественной войне, защите населения от чрезвычайных ситуаций. Привлечение 1000 привлеченных волонтеров к реализации проекта. Выделение не менее 68 малых грантов.
Акмолинская, Актюбинская, Восточно-Казахстанской области.
Примечание: в графе «территориальный охват» могут быть указаны только базовые центры реализации проектов, вмесет с тем проекты будут реализован во всех регионах республики.
